Воскресенье
06.10.2024
05:45
Форма входа
Календарь
«  Октябрь 2024  »
ПнВтСрЧтПтСбВс
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031
Архив записей
Наш опрос
Оцените мой сайт
Всего ответов: 460
Статистика

Онлайн всего: 1
Гостей: 1
Пользователей: 0
Flag Counter

Всё о Таджикистане (или почти всё...)

Таърихи дехаи Понгоз. Кисми 6

VI. ЛАҲҶАИ ПОНҒОЗӢ (НАМУНАҲО)

А

Апича - хоҳари калонӣ

Айрй - чўби дутарафа

Акоча - бародари калонӣ

Ачиқ нагу- сухани таънаомез гуфтан

Арч - аралаш; Омехта

Атайно - махсус

Арасу варас - мерос

Ачаин - ба шумо

Апитақшинӣ - сустӣ

Ачиқ-чучуқ - хўриш аз помидор

Алағда - нохуб, бебаҳо

Алғоб - ғалоғула

Атпуска – рухсатӣ

Аҷараку маҷарак - реша ва решача, майда-чуйда

Ашўла - суруд

Алоча - палос

Асрамиш - тарбия

Анҷал-манҷал; - ало-було

Аса-аса ё ҳаса-ҳаса; - ба рақс даъват кардан

Алочуқ-хаскаппа

Афтик - дорухона

Ачғам-буҷғам; - бозии бачаҳо (лабҳоро каҷу килеб кардан)

Ачиқ - санги ҳино

Ахчоба - шўр

Андурушак - бозии бачагон дар дарахт

Алакоб - шўр

Ағойнӣ - хешованд

Анча-мунча; - каму беш

Аврук - абрук

Адрасмун - Адрасмон

Абҷир - чолок

Астойдил - аз таҳти дил

Аҷриқ - алафи атрофи ҷуйбор

Аз алҳам дароварда - чандбора

Б

Буруш-қиёфа

Бибиарасун – дастнарасун; - нозук

Билолайзим – қасамхўрӣ

Букса - аз миён поён

Бинобар маслиҳат - маслиҳати пешакӣ

Бойуғлӣ - бум

Бийа - асп

Бошпурт – шиноснома

Бесару бенуг - пароканда

Бурма - яклаба ё лабро бастан

Бебош - бесаробон

Букур - хам (букрӣ)

Бидир – бидир; беист гап задан

Борбарака - дар савдо розӣ шудан

Босам - хайрият

Белбоғ - қисми ақиби палто

Бараҷакор - хосакор

Бараҷа - батартиб

Бахтам олқулум гўяд - бахтам омад кунад

Бехованд - бесоҳиб

Белак - қабурға, китф

Беистанса - беқарор

Бозй карис - ба касе ошиқ шудан

Бўз - матоъ

Балниса - бемористон

Бачу гач - писару набераҳо

Бак - самовор, зарфи чойҷушонӣ

Бапалмос; даст-даст кардан

Бовлуқ - миёнбанд, дастаи алаф

Бурдунқавоқ - одами қавоқдор

Буйдоқ - ҷавон

Босмата гулистон - ба туйи арўсӣ рафтани домод

Биққӣ - фарбеҳ

Биқин - паҳлў

Бабел - ёвагўй, лаққӣ

Биткул - доим

Бове ки - магар ки, бобате ки

Белакӣ - ноустувор

Буғча - чизу чора дар рўймол ё дастархон

Безгак - нафас нагирифтан ё ларзидан

Бузра - роҳи чорвогард

Баққа - ғук, қурбоққа

Буғурсоқ – шахси ноўҳдабаро

В

Вайрун - вайрона

Вайсамиш - гапҳои боло гуфтан, зиёд гуфтан

Вайҷа - онҷо

Вирвирак - бозичаи бачаҳо

Вай финнанда кор калон - он қадпаст вайронкор аст

Валдирғун - гиёҳи боғӣ (алаф)

Валло ки - қасам хўрдан

Вай бирваҷаба хеле ҳай - он қадпаст хело доно аст

Вассачуб - вассаҳои шифти хона

Г

Гунгалак - гунг, безабон

Гапа очиқаш - ошкорои сухан

Галдир - ҳузарб, бузбала

Гапат хунук - сухани бемаънӣ

Ганда-гунда; - корношоям

Гаворабахшид - номзад кардани арўс аз кўдакиаш

Говгум - вақти шом

Гурбаҷотангӣ - ҷойи хеле танг

Ганграмиш - ҳайрон мондан

Гандагӣ - наҷосат

Гаҷир - серҳаракат

Гапхўрӣ - маросими ҷавонон (гаштак)

Гурунҷ - биринҷ

Гурбаи ошолуд буд - шахси назарногар буд

Ғ

Ғаломус - вайронкор, хабаркаш

Д

Дайду - ҳарҷогард

Дунбалоқ-барҷаста

Дилдарак-тарсидан

Дақюнус-аз кўҳна монда, беҳад кўҳна

Дудина-сигор, тамоку

Даққоқӣ-одати бад, аз ҳад зиёд шахси хира, гапнодаро

Данқ – ном баровардан

Дам назадан-гап назадан

Дарб-алаф даравидан

Далла-миёнарав

Дунак-донак

Дарича-дари хурд

Дойбат-дуои бад

Дарво кун-бардоштан, бардор

Даллол-нархгузори бозор

Дала-дашту саҳро

Деги мошина-кастрюл, зарфи хўрокпазӣ

Деволи намкаш-киноя аз одами худбин

Дилам дарид-тарсидан

Дамгир шав-дуои бад

Димиқламиш - вайрон шудани таом, хўрок

Дасту дилам шуштагӣ - фолклор, дилмондагӣ

Дову даска-асбобу анҷом

Докашол-рўймол

Дунгӣ-баландӣ

З

Зуруғламиш-зўр омадан

Закунчӣ-қонундон

Зирбак-бирён кардан (дар равған)

Зумин-гунаҳкор

Зиққӣ-ноҳинҷорӣ, нафастангӣ

Зағутақ-балчиқ, лойқа

Закламиш-намии зиёд дидан

Зардак-сабзӣ

Заварборй-бори касеро бардоштан

Зиёдкй-зиёдатӣ

Зурафо-олуфта

Заккӣ-намӣ

Законни-қонунӣ

И

Икқачӣ – ин қадар

Иситма - ҳарорат

Иштампил-матоъ

Ивлоқ-сим барои аз баландӣ чизеро гирифтан

Исмоилдавон - рўякӣ

Ишкел - муҷмал

Илмиш - мадад

Инҷуқ - сергап, эрка

Инчоқа-то ҳол

Исқотӣ - оши исқот, чорвои куштанӣ

Исқирт-мумсик

Исковунак-навъи чормағз, ки мағзашро бо душворӣ мегиранд

Иштароб - саросема

Исбарор - хайр кардан

Ирим - нияти бад

Иставҷина - ёрдами моддӣ

Исталинобод - Душанбе

Инҷагӣ - ҳаминҷойӣ

К

Келин - арўс

Кукчӣ - пайвандгар

Кема – киштӣ

Кено - кино

Кесак - гуволаки девор, хишти кулўлаи лойин

Калбуз - бузи кал

Куппӣ - зарфе, ки дар он равғану айрон ҷудо мекунанд

Каллокӣ - шикофа

Кишанг - бастани пойи ҳайвон, завлона

Кашкул - мисли халтае, ки чиз мегиранд

Кавсанг - хайр кардан

Курмак - бастани ҳайвон ба ресмон (махсус)

Кукнорӣ - ба чизе одат кардан

Каллакрезӣ - зиёфат хўрдан

Кузур - зўр

Калти кута - дуои бад, амалдори дурўза

Калла бурдан - бозии бачаҳо

Кашак - доштани ашё барои нағалтиданаш

Кароҷидан - ба мурғҳо хос аст, ё канда-канда сухан гўй

Кучук - саг

Кулулу булул - беҳад халофа будан

Калла поча - пўхтани калла ва почаи ҳайвон

Кандибодум - Конибодом

Кучи пойин - кўчаи поён

Кутарма - девори ҷарӣ

Каттача - калонгарӣ

Киндик - мағз

Карти думба - соф равған

Кокулдарозкунак - тори мушаки ҳайвон

Кургарӣ - гиреҳи ба мушкили кушодашаванда

Қ

Қутулмиш-азхудрафта

Қоқилмиш-пешпо хўрдан

Қиста-танг

Қавурдоқ-гушти дар равған пухта

Қатурма-нони равғанин

Қибиқ-аррамайда

Қазноқ-анбор

Қутур-касалии пўст

Қизғоқ-пўсти сари кўдак

Қиқим-пасмонда

Қашлоғуч-асбоб барои хоридани тани ҳайвон

Қапқон-дом

Қабуз - афзори гаҳвора

Қиё-касалии чашм (олус)

Қирқма- як навъи рўймол

Қасмоқ-чиркинии зарф

Қапқоқ-сарпўш

Қум-санги тезкунӣ

Қоруқ-қувват

Қултуқ-таҳи каш, бағал

Қилтиқ-нўги тез

Қушнӣ-ҳамсоя

Қимир-қимир; - оҳиста-оҳиста кор кардан

Қаллама-як навъи нон

Қатиқ - ҷурғот

Қадоқ - ченаки вазн

Қундоқ - қисми ақиби милтиқ

Қақрабанд-хушк кардан

Қариндош-хешованд

Қалдирғоч-парасту, фароштурук

Қарғамиш - ба дуои бади волидон гирифтор шудан

Қаллиён- дуои бад

Қароқчӣ-дузд

Қудича-чормағзмайда

Қилиқхунук-беодоб, вайронкор

Қутурмиш-ҳавобаландӣ

Қиличак-асбоби бофандагӣ

Қахшамиш-хунук хўрдан, шамол хўрдан

Қатаранг-хушку холӣ

Қарғашойӣ- навъи матоъ

Л

Лабгўша - лаби бом

Ландаҳур-танбал

Лагандча-лаълӣ

Локӣ-рўймолчаи ҳадяшуда

Лабу лунҷ-атрофи лабҳо

Лолаи дастчулоқкунак - гиёҳ, навъи лола

Лойлоғу-зарфи хўрокпазӣ

Лайлак-лаклак

Лойа пишиқ кун - лойро пухта кун

 

М

Маҷарак - решачаҳои майдаяк

Миҷинг-одами суст (гиёҳ)

Машар-рўшноии маҳшар

Манғор-манғор бастан

Мангал-оштони мўридор

Мисак-тағора

Муҷбит-мумкин

Мурӣ-дудбаро

Мунағғас-носозгорӣ

Машошат- дабдаба

Маълумотчӣ-мактубнавис

Метирка-шаҳодатнома

Миҷиқ-зафидан, суфтан

Мулҷар- дар вақташ

Мазоқ-масхара

Миргиёҳ - оромгиёҳ

Матобак-рўшноии моҳ

Машмоша-гуфтугузор

Мурғак-дари бағдодӣ

Маҳӣ-моҳӣ

Мухлуқ-зани бечора

Манчам-чӣ донам

Майлиш-майлаш, хоҳишаш

Миҷморуқ-қоқина

 

Н

Навостак - агар ин хел ки бошад

Нуғайча - зочаи духтарона

Найча - беқарор

Навча - ҷавони тануманд

Нусха - дуои бад

Найчагиёҳ - қамиш

Нохуна - ҷанги ду тан

Нашавак гап - кори намешудагӣ

Нунзирбак - нонпалав

Напиёсӣ - дуои бад

О

Осухта - пасмондаи ҳезуми сўхта

Оташгумак - хира-шира

Ошанг-ба соҳибтўй ош додан

Ошом-ошомидан, нўш

Олуфтасатанг-зани ғурурдор

Ошиқ-ошиқбозӣ

Остуна-остона

Ошуридан-мансуби лойу гил

Офтобаки ҷалоҷал-офтобаки гарм

Оби қавс-барои сабзавоту меваҳо дар охири тирамоҳ мешавад

Оби хурак-оби нушиданӣ

Осмун-осмон

Осилмиш-халал расондан

Отарғу-асбоби бофандагӣ

Обчакон-танбеҳи сахт додан

П

Пишиқ-доно

Пускуно-баръакс

Поринангӣ-порсола

Печалак; - дарҳам-барҳам

Патинка-туфлӣ

Пилола-пиёла

Палмучак -паҷмурда

Палқй-халофа

Пусмуқ-бадлафз

Пояча-асбоби бофандагӣ

Р

Рангаш ғеба шуд-рангаш парид, канд

Рўҷой-пардаи рўйи ҷой

Расамат-ба андоза, ченак, баробар

Рафсос-рафта истодааст

Рада-қатор

С

Сантаку мантак - бозӣ кардан

Сандаркум - фармонравоӣ кардан

Сузма - айрони ҷўшондашуда

Силу зардоб - касалу нороҳат кардан

Совлуқ - барра

Суги рут барумад - хунук хўрдӣ

Сарбош - сарвар

Сасикдору - гиёҳ бар зидди канаю ҳашарот

Симлетка - мактаби ҳафтсола

Сигилдак - аз қафои кас гаштан

Сатторик-чизҳои дилкаш

Совачуб-чўби ҳамвор кардани пахта

Сойкелдӣ-мусофир

Сиёлутӣ-ба чаи сиёҳранг

Сагалғоб-ғалоғулаи бетартиб

Сакалтум-ҳарҷогард

Суқум-корношоям

Сарнухта-нўхтаи сари ҳайвон: хар, асп, уштур

Суяк-устухон

Сангсеб-себи сурхи Понғозӣ

Саққош урба ғелид-кораш омад накард

Синҷоб-одоб додан

Сарқут-нимхўрда

Сафедигарӣ-фотиҳакунӣ

Сумчоқата-патаки пойҳоятро

Сақичак-гапро такрор гуфтан

Самариска-дузд, роҳзан