Деҳаи Вешист – Village Veshist
ВЕШИСТ, деҳа дар Совети қишлоқи Ёрӣ, райони Панҷакенти вилояти Ленинобод. Территорияи колхози «Москва». Аз Вешист то маркази Совети қишлоқ 15 км, то район 43 км; роҳ, мошингард. Аҳолиаш 395 нафар (1976), тоҷикон. Вешист дороӣ мактаби 8-сола, клуб, магазин, чойхона ва сартарошхона мебошад. Соҳаҳои асосии хоҷагӣ- тамокукорӣ, ғаллакорӣ ва чорводорӣ. Заминҳо аз оби сои Вешист обьёрӣ мешаванд.
Вешист— деҳа дар ҷамоати деҳоти Ёрии ноҳияи Панҷакент. Аз Вешист то маркази ноҳия 38 км; роҳ қисман асфалтпӯш. Аҳолиаш 1361 нафар (2013). Мактаби таҳсилоти умумии асосӣ, дорухона, бунгоҳи тиббӣ, китобхона, 3 нуқтаи савдои хусусӣ, осиёб ва обҷувози хусусӣ, масҷиди қадимӣ (асри 14) ва масҷиди панҷвақта дорад. Соҳаҳои асосии хоҷагӣ: сабзавоткорӣ, боғдорӣ, чорводорӣ ва ғаллакорӣ. Заминҳо обӣ мебошанд.
Дата основания: самое раннее упоминание относится к 8 веку в сборнике "мугских документов" как Евшист. И уже 13 веков носит одно и то же название!!!!! Возможно и более!
Что означает это название: От согдийского Евшист ('ywšyšth)
Карта местности:
География: Вешист расположена на высоте ________м от уровня моря (39.477080, 67.991481), граничит с дехами: Миндона
Расстояние до центра джамоата 18 км
Расстояние до центра района 42 км
Расстояние до центра области г. Худжанд 221 км
Расстояние до г. Душанбе 199 км
Как добраться:
Доехать можно через____ _______. Необходимо из __________ добраться до места ___________. Здесь расположена автостоянка такси направляющихся в ________________. Обычно таксисты набирают полный комплект пассажиров и направляются в путь. Стоимость 1 места в такси зависит от сезона.
Население
| 1905 | 1959 | 1976 | 1989 | 1999 | 2007 | 2013 | 1.1.2017 | |
| Количество домохозяйств | 29 | 280 | ||||||
| Количество населения | 196 | 395 | 1137 | 1361 | 1485 | |||
| из них мужчин | 109 | 595 | ||||||
| из них женщин | 87 | 542 | ||||||
| Количество медпунктов | ||||||||
| Количество школ | 1 |
Известные уроженцы:
Достопримечательности:
Вешист деҳаи куҳан буда, зимни ҳафриёти бостоншиносӣ аз мавзеи баландии деҳа сағонаҳои мансуб ба даврони суғдӣ (замони салтанати Деваштич) пайдо шудаанд. Дар он айём дар Вешист Қалъаи Дарун (ҳокимнишин) мавҷуд буда, дидбонгоҳ доштааст ва аз тарафи офтобрӯя атрофро назорат мекардаанд.
Вешист осоре аз тамадуни ҳазорсолаи миллат деҳкадае, ки аз таърихи ҳунармандии мардуми тоҷик далелҳои бе баҳсро дорад, бозёфтҳои нодире, ки сокинонро дар ҳайрат мегузорад, ин аз кадом тамаддун гувоҳӣ медиҳад? Вешист дар куҳдомани Панҷекат бо ҳазорон асрори нокушода…
Деҳаи Вешист хеле қадима буда, дар он чандин нишонаҳои таърихи куҳан, аз қабили қалъаи вурун (вайроншуда) ё ки қалъаи дарун ҳам ном мебаранд, шаҳраки вайроншудаи Шаҳрихон, ҷойҳои гаҷкорӣ шудае, ки онро сағона ё дахма ҳам мегӯянд, зиёд ҳастанд, қабристонҳое, ки ба таври гуногун майитро мегӯрониданд, деги оҳангӯдозӣ, кӯзаҳои гуногун бо наққошиҳои гуногун, тангаву ангуштариву ҳалқа ва чандин ёдгориҳои гаронарзише, ки дар деҳа ёфт шуд, шаҳодат аз он медиҳад, ки ин деҳа таърихи қадима дорад. Ба гуфти таърихшинос прафессори академияи илмҳои ҶТ Юсуфшо Ёқубов аз кадом қалъае, ки дастхатҳо ёфт шудаанд, дар он номи Вешист дарҷ гардидааст, аз он ҷумла дастхате, ки аз куҳи муғ ёфт шуд, номи Вешист дар он дарҷ гардидааст ва дар он гуфта шудааст, ки Вешист маркази сохтани олотҳои оҳангари аз ҷумла, зину лаҷом ва наъли асп мебошад. Чанде пеш чӯпоне дар вақти чаронидани мол тангае ёфт, ки ба гуфтаи прафессор Юсуфшо Ёқубов сиккаи бухор худод аст ва ба асри 9 тааллуқ дорад. Ба хулосаи профессор деҳаи Вешист хело қадима буда дар он ягон тадқиқот бурда нашудааст ва омухта ҳам нашудааст. Вешист бо тамоми асрораш дастнохурда боқӣ мондааст. (Ёров Ҳасан)
Исторические факты:
1905 г. - Российская империя, Туркестанский край, Самаркандская область, Самаркандский уезд, Пенджикентский участок, Офтобруинская волость, Ёринское сельское общество, деха Вешист
Правителем селения Вешист в 8 веке был фрамандар Утта, который подчинял согдийскому князю Деваштичу
Исторические документы:
*Iори = Ёри, Миндана = Миндона, Вишист = Вешист, Дашты казы = Дашти Кози (Dashti Qozi), Кштудак = Киштудак
