Деҳаи Сӯфи Ориф – Village Sufi Orif
Сӯфи Ориф яке аз деҳаҳои қадимаи ноҳияи Истаравшан ба ҳисоб меравад ва таърихи зиёда аз 500 сола дорад. Аҳолии Сўфи Ориф зиёда аз 8000 нафаранд. Дар инҷо иншоотҳои хурду бузург: 2-то Мактаб, 5-то мағоза, 2-то Масчид ва 2-то тарабхона ҷой гирифтааст. Баҳор ҳавои инҷо хеле гарм буда то +30 градус ва зимистон то -20 градус мерасад. (2017)
Дата основания: имеет более 500 летнюю историю. Основатель: Суфи (Орифхуджа, Ориф) - Шох-Ориф
Прежнее название: "Маданият" (с.... по ....), Суфи Ориф (1500 до 19..)
Что означает это название: Топоним «Суфи Ориф», состоит из арабского слова «суфи». Суфи́зм или тасаввуф (араб. تصوف) - эзотерическое течение в исламе, проповедующее аскетизм и повышенную духовность, одно из основных направлений классической мусульманской философии. Последователей суфизма называют суфиями и имени «Ориф».
Карта местности на Google map:
География: Суфи Ориф расположена на высоте ________м от уровня моря, граничит с дехами:
Расстояние до центра джамоата 3 км
Расстояние до центра района 10 км
Расстояние до центра области г.Худжанд км
Расстояние до г.Душанбе_____ км
Административное подчинение:
на июнь-август 1932 г. Джамсовет Калаи Баланд Уратюбинского района Таджикской ССР
1905 - 1908 г.г. - Российская империя, Туркестанский край, Самаркандская область, Ходжентский уезд, Уратюбинский участок, Уратюбинская волость, Джаркурганское сельское общество, деха Суфи Ориф
Население
| 1905 | 1932 | 1959 | 1979 | 1989 | 1999 | 2009 | 1.1.2017 | |
| Количество домохозяйств | 83 | 349 | ||||||
| Количество населения | 747 | 1745 | 6995 | |||||
| из них мужчин | 407 | |||||||
| из них женщин | 340 | |||||||
| Количество медпунктов | ||||||||
| Количество школ | 2 |
Известные уроженцы:
Достопримечательности:
Ба гуфтаи таърихнависон арзи вуҷуди Сўфи - Oриф дар истилои муғул буда зиёда 900 сол таърих дорад ва асосгузори деҳа Бобо Сўфи мебошанд.
Номи аслии бобои Сўфи (Орифхуҷа, Ориф) - Шоҳ-Ориф мебошад, аз аҳли тасаввуф буданд. Аслан аз ҷониби Фарғона (водии Фарғона, Намангон-Косонсой) омадаанд. Бунёдгузори деҳаи Сўфи-Ориф. Аксарияти мардуми диёр аз насли ин бузургворанд. Мазори эшон, ки дар даромади деҳа аст зиёратгоҳи мардуми атроф аст. Эшон дар ҳамин мазор бо аҳли байташон дафн шудаанд. Аз рўи ривоятҳо як қавми куффор (мегуянд 8 ё 12 нафар буданд) бузургвор ва аҳли байташонро дар хонаашон қатл кардаанд, аз рўи оини мусалмони чун "шаҳид" гардида буданд, дар ҳамун ҳолат дафн ва болои қабр мазор бино кардаанд. (баъзе нафарон мегўянд: Манзили зисташон дар ҷои масчиди кўҳнаи имрўзаи деҳа, ки мегўянд масчиди «Бобои Сўфи» буд, Мегўянд, ки инҳо се бародар (баъзе куҳансолон мегўянд якеашон зан буданд, яъне ду бародару як хоҳар) аз Фарғона омадаанд ва бародари бузург Шоҳ-Ориф буданд, яке аз додарон ба ноҳияи Ғончи рафта деҳаи Шоҳонро бунёд кардааст. Аз ин лиҳоз мардуми Сўфи-Ориф ва Шоҳон якдигарро писарамак нидо мекунанд. То чанд соли охир ба номи аксарияти аҳли деҳа, ки аз насли Шоҳ-Ориф буданд, унвони "Шоҳ" изофа мешуд. «Шоҳ» ба маънои шоҳи дарвешон аст.
Ривоятҳое ҳастанд, ки шояд асос надошта бошанд ба монанди "Полез" - харбузаи Бобои Сўфи ...ки мегўяд, як гурўҳ роҳгузарон, корвониён бе иҷозаи Бобои Сўфи ба полезашон даромада, аз он як харбуза мекананду аз дарунаш хун мебарояд… Боз мегўянд, ки ба Худо илтиҷо кардаанд, то миқдори кофи барои таҳораташон об фиристад, Худованд як миқдор об мефиристад, аз ин хотир гўё дар деҳа ҳамеша об кам аст. …ба фикрам ривоят аст. (Парвиз Турсун. матн чуноне, ки муаллиф навиштааст, пешниҳод карда шудааст)
Мисоле аз шеваи мардуми Сӯфи Ориф
“Ҳамма Косониҳува салом. Хумхонагиҳо ҳайми?”
“Ҳа туғри ҳамунба таги дароба учочик мондоску”
“Кучида бурафтан даркор”
“Косонба рафтан насиб кун гу”
“Косонсой барбир дигача ҷоде”
“Косонанда хунук сахт шудос ако барфа задос… уммон ана енди йиглааа )))”
“Ҳамма ҷоя …зер када брафтаску”
“Кинда Косона расмаш бушад мон гуд косона ёткадам” ва ғ.
Исторические документы
* Суфи_Арифъ = Суфи Ориф, Джаръ-курганъ = Джаркургон (Jarqurghon), Лакатъ = Лакат, Ругунтъ = Ругунд, Нижани = Ниджони
